Ulgi i zwolnienia z opłat

ABONAMENTU RTV NIE PŁACĄ:

Osoby niepełnosprawne, z orzeczeniem o:

• I grupie inwalidztwa,
• całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji,
• znacznym stopniu niepełnosprawności,
• trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny, na podstawie orzeczenia właściwego organu orzekającego oraz zaświadczenia o pobieraniu zasiłku lub dodatku pielęgnacyjnego, albo orzeczenia właściwej instancji sądu uchylającego wcześniejszą decyzję organu orzekającego oraz zaświadczenia o pobieraniu zasiłku lub dodatku pielęgnacyjnego.

• Osoby, które ukończyły 75 lat na podstawie dowodu osobistego.
• Osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne lub rentę socjalną ? na podstawie decyzji właściwego organu wypłacającego świadczenia (np. urzędu gminy, ośrodka pomocy społecznej, oddziału ZUS).

Kiedy osoba uprawniona do zwolnienia z opłaty, traci to uprawnienie?

Osoba zaliczona do jednej z wymienionych powyżej grup, traci uprawnienie jeśli zamieszkuje wspólnie (pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym) z co najmniej dwiema osobami, które ukończyły 26 rok życia i nie mają prawa do zwolnień.

Aby uzyskać zwolnienie należy przedstawić w urzędzie pocztowym w miejscu stałego pobytu odpowiedni, wymieniony powyżej, dokument oraz oświadczenie o spełnianiu warunków do uzyskania zwolnienia (także oświadczenie o niezamieszkiwaniu z dwoma osobami nieuprawnionymi).

Zwolnienie od opłaty następuje od początku miesiąca, następującego po miesiącu, w którym przedstawiono odpowiedni dokument i oświadczenie. Do zwolnień uprawnione są również inne grupy, niewymienione w ustawie. Abonamentu nie płacą m.in. inwalidzi wojenni i wojskowi.

Wszystkie ulgi obowiązują tylko w 2 klasie pociągów, tylko w określonych kategoriach pociągów oraz na podstawie określonych rodzajów biletów (szczegóły te zawarte są poniżej, w opisach uprawnień wyróżnionych grup).

Ulgi nie dotyczą przejazdów pociągami EuroCity i InterCity w komunikacji międzynarodowej oraz przejazdów w komunikacji autobusowej ekspresowej.

Osoby uprawnione do ulgowych przejazdów w klasie 2 – na podstawie biletów jednorazowych – korzystające z przejazdu w klasie 1 zobowiązane są uiścić dopłatę w wysokości różnicy między ceną biletu w klasie 1, a ceną biletu w klasie 2 (chodzi o ceny biletów bez ulg). Korzystając z ulgi 100% należy zgłosić się do kasy biletowej po bezpłatny bilet.

Renciści i emeryci mają prawo do:

• dwóch jednorazowych przejazdów w ciągu roku kalendarzowego z ulgą 37% w 2 klasie pociągów osobowych, pospiesznych i ekspresów

Emeryci i renciści nie mają żadnych zniżek w autobusach PKS. Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności (niezdolne do samodzielnej egzystencji, inwalidzi I grupy) mają prawo do:

• 49% ulgi w pociągach osobowych i autobusach PKS w komunikacji zwykłej, na podstawie biletów jednorazowych,
• 37% ulgi w pozostałych pociągach PKP i autobusach PKS, również na podstawie biletów jednorazowych.

Osoby niewidome, nie będące osobami o znacznym stopniu niepełnosprawności (niezdolnymi do samodzielnej egzystencji, inwalidami I grupy), mają prawo do:

• 37% ulgi w 2 klasie pociągów PKP oraz w autobusach PKS, na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych (tylko członkowie Polskiego Związku Niewidomych i Słabowidzących)

Opiekun lub przewodnik towarzyszący w podróży:

• osobie o znacznym stopniu niepełnosprawności (niezdolnej do samodzielnej egzystencji, inwalidzie I grupy), lub
• osobie niewidomej, na podstawie jednego z dokumentów podopiecznego oraz biletów jednorazowych, ma prawo do 95% ulgi w pociągach PKP i autobusach PKS. Opiekun lub przewodnik, wg ustawy, musi być osobą pełnoletnią. Przewodnikiem osoby niewidomej może być też osoba, która ukończyła 13 lat, albo pies – przewodnik (za psa nie ponosi się opłaty).

Dzieci i młodzież niepełnosprawna oraz ich rodzice lub opiekunowie (chodzi o jedno z rodziców oraz o jednego opiekuna) mają prawo do:

• 78% ulgi w pociągach PKP i autobusach PKS na trasie z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do: np. przedszkola, szkoły

Korzystający z ulgowych przejazdów są zobowiązani posiadać odpowiedni dokument potwierdzający niepełnosprawność!

Inwalidzi wojenni i wojskowi na podstawie biletów jednorazowych i książeczki inwalidy, mają prawo do:

• ulgi 37% w komunikacji krajowej w 1 i 2 klasie pociągów i w autobusach w komunikacji zwykłej, przyspieszonej i pospiesznej,
• ulgi 78% w komunikacji krajowej w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych i w autobusach w komunikacji zwykłej, przyspieszonej i pospiesznej do tej ulgi uprawniony jest inwalida I grupy,
• ulgi 95% w komunikacji krajowej w 1 i 2 klasie pociągów i w autobusach w komunikacji zwykłej, przyspieszonej i pospiesznej ? do tej ulgi uprawniony jest przewodnik lub opiekun towarzyszący w podróży inwalidzie I grupy.

Poczta Polska wprowadziła wiele usprawnień w obsłudze osób z niepełnosprawnością w placówkach pocztowych. Wiele z nich jest dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością narządu ruchu – podjazdy, windy, podnośniki umożliwiają dostęp. W każdej placówce jest okienko oznaczone piktogramem do obsługi osób z niepełnosprawnością. Skrzynki pocztowe są umieszczane na wysokości umożliwiającej korzystanie z nich przez osoby na wózkach.

Do placówek pocztowych można oczywiście wchodzić z psem asystującym.

Doręczanie przesyłek osobom na wózkach. Możliwe jest bezpłatne doręczanie przesyłek (listy nierejestrowane, listy rejestrowane, przesyłki z zadeklarowaną wartością) i przekazów pocztowych osobom z niepełnosprawnością. Nie ma więc konieczności ich odbierania w placówce pocztowej. Z usługi tej mogą skorzystać m.in. osoby z uszkodzeniem narządu ruchu, powodującym konieczność poruszania się za pomocą wózka. Wniosek o korzystanie z tej formy należy złożyć w najbliższym urzędzie pocztowym lub u listonosza.

Nadawanie przesyłek w miejscu zamieszkania. Listonosz ma obowiązek przyjęcia od osoby z niepełnosprawnością prawidłowo opłaconej przesyłki (przesyłki nierejestrowanej) w miejscu zamieszkania. Aby skorzystać z takiej formy wysłania np. listu, wystarczy to zgłosić telefonicznie w najbliższej poczcie.

W gronie osób uprawnionych do ulgowych biletów wstępu do muzeów państwowych znajdują się osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie, seniorzy, kombatanci, uczniowie i nauczyciele. Osoby uprawnione skorzystają z tego przywileju okazując pracownikowi muzeum dokument potwierdzający prawo do ulgi wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem potwierdzającym tożsamość.

Ulgi w opłatach za wstęp muzeum przysługują:

osobom powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom, rencistom socjalnym, osobom niepełnosprawnym i ich opiekunom będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej,
kombatantom
uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych, słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, studentom oraz osobom odbywającym studia doktoranckie, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej.
nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych, nauczycielom placówek oświatowo-wychowawczych oraz wychowawcom placówek opiekuńczo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych
Dokumentami potwierdzającymi uprawnienie do korzystania z ulgi w opłacie lub zwolnienia z opłaty za wstęp do muzeów są:

• legitymacje szkolne, studenckie, słuchaczy, uczestników studiów doktoranckich, doktoranta;
• legitymacje emeryta-rencisty;
• legitymacje dokumentujące niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności;
• zaświadczenia lub legitymacje potwierdzające uprawnienia kombatanckie;
• dokumenty potwierdzające wiek;
• inne dokumenty potwierdzające prawo do skorzystania z ulgi.

W jednym dniu tygodnia, wybranym przez dyrektora muzeum, wstęp na wystawy stałe muzeów jest nieodpłatny (dla każdego zwiedzającego).

Ze względu na szczególny charakter historyczny i edukacyjny muzeów martyrologicznych wszyscy zwiedzający mają bezpłatny wstęp do następujących muzeów: Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, Państwowego Muzeum na Majdanku oraz do Muzeum Stutthof w Sztutowie.

Ceny biletów ustalają samodzielnie dyrektorzy muzeum, od nich też zależy wysokość cen biletów ulgowych.

Operatorzy sieci telekomunikacyjnych mają obowiązek zapewnienia dostępności świadczonych usług dla osób niepełnosprawnych. Ułatwienia obejmują między innymi dostosowanie biur obsługi do potrzeb niepełnosprawnych klientów, dostępność serwisów internetowych i odpowiednio przystosowane modele telefonów.

Zgodnie z przepisami wszyscy dostawcy publicznie dostępnych usług telefonicznych muszą spełnić wymagania dotyczące udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Oznacza to, iż określona część biur obsługi klienta ma być przystosowana dla osób mających problemy z poruszaniem się. Stanowiska obsługi osób niepełnosprawnych mają być wyposażone
w urządzenia umożliwiające komunikację z osobą niesłyszącą, niemówiącą, słabowidzącą oraz zapewnić bezpłatną usługę tłumacza polskiego języka migowego lub systemu językowo-migowego w czasie rzeczywistym.

Przedsiębiorcy świadczący usługi telekomunikacyjnie na żądanie osoby niepełnosprawnej, mają obowiązek przygotować regulaminy i cennik swoich usług w formie dostosowanej do możliwości niepełnosprawnego klienta tj. przy użyciu dużej czcionki lub w alfabecie Braille’a, a pocztą elektroniczną – w formacie tekstowym umożliwiającym powiększenie czcionki. W taki sam sposób są udostępniane dane zawarte na fakturze wraz z podstawowym wykazem wykonanych usług telekomunikacyjnych.

Niepełnosprawny klient skorzysta z oferty, w której znajdują się modele telefonów dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych oraz otrzyma pomoc w skonfigurowaniu urządzenia lub usługi telefonicznej.

Udogodnienia dotyczą również telefonicznych aparatów publicznych, których połowa powinna być przystosowana do używania przez osoby niepełnosprawne. Telefoniczne aparaty publiczne powinny znajdować się w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózku inwalidzkim lub korzystającym z aparatu słuchowego.

W myśl przepisów pies asystujący jest to „odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony pies, posiadający stosowny certyfikat”. Kojarzy się najczęściej z osobami niewidomymi, ale wyszkolone psy asystują też osobom z niepełnosprawnością ruchową.

Jednym z podatków lokalnych jest opłata za psa – należy sprawdzić, czy gmina lub miasto taki podatek ustaliło. Jeśli tak, to warto wiedzieć, że z opłaty za psa są m.in. zwolnione osoby posiadające:

• orzeczenie o dowolnym stopniu niepełnosprawności, a pies jest psem asystującym,
• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osobom niepełnosprawnym przysługują szczególne uprawnienia w zakresie prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 26 ust.1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu – wydatków na cele rehabilitacyjne, ponoszonych przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne,

Za wydatki te uważa się wydatki poniesione na:

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz  budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających  z niepełnosprawności,
2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi  technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
4. zakup  wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjno-usprawniającym,
6. odpłatność za pobyt na leczeniu sanatoryjnym, za pobyt w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych, opiekuńczo-pielęgnacyjnych, leczniczo-wychowawczych odpłatność i szkolno-wychowawczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjno-usprawniające,
7. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z  niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym trzykrotności najniższego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,
8. utrzymanie przez osoby niewidome, o których mowa w pkt 7, psa przewodnika
9. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
10. opłacenie tłumacza języka migowego,
11. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych,
12. leki – w  wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą odpowiadającą 20% najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),
13. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
    1. osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
    2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a),
14. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne do lat 16, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne
15. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem na:
    1. turnusie rehabilitacyjno-usprawniającym,
    2. leczeniu sanatoryjnym w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych, opiekuńczo-pielęgnacyjnych, leczniczo-wychowawczych oraz szkolno-wychowawczych,
    3. koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych.

Wydatki, o których mowa powyżej, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie były finansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Kas Chorych, albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie. W przypadku  gdy wydatki były częściowo finansowane z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną z tych funduszy (środków) lub zwróconą z jakichkolwiek innych środków.

Warunkiem  odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne, jest  posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy albo rentę szkoleniową, albo
3. orzeczenia o rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku  życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.